تشخیص کودک بیش فعال
تشخیص کودک بیش فعال
در ابتدا درباره سن بیشفعالی باید اطلاعاتی به شما بدهیم. اختلال کمبود توجه و بیش فعالی، که معمولاً به عنوان شایعترین مشکل رفتاری در دوران کودکی شناخته میشود، بر اساس مطالعات، بیانگر این است که بیشترین شدت آن در سن سه تا چهار سالگی رخ میدهد. در حقیقت، دو سوم کودکانی که در زمان بزرگسالی تشخیص داده میشوند، قابل شناسایی در سالهای پیش از ورود به مدرسه هستند.
بیش فعالی چیست؟
بیش فعالی (ADHD) یک اختلال رفتاری-رشدی است که به وجود واکنشهای تکانشی، اختلال در یادگیری و فعالیتهای فیزیکی بیش از حد، و رفتارهای غیرعادی همراه است. این اختلال عمدتاً در کودکان تشخیص داده میشود، اما به صورت مشابه در بزرگسالان نیز رخ میدهد و میتواند به مشکلات جدی در زندگی فردی و اجتماعی فرد منجر شود.
افراد مبتلا به این اختلال، معمولاً دچار مشکلات تمرکز طولانی مدت بر یک موضوع خاص میشوند و ممکن است با عوارض روانی دیگر مانند اختلال دوقطبی یا افسردگی همراه باشد. باید به خاطر داشت که عدم مراقبت از این اختلال میتواند منجر به مشکلات و مسائل جدیتری شود.
نحوه تشخیص صحیح بیش فعالی
برای تشخیص علائم بیش فعالی در کودکان، حداقل باید شش علامت از این ویژگیها در مدت حداقل شش ماه و در تمام محیطها از جمله مهدکودک، خانه و مدرسه، ظاهر شود تا بتوان این علائم را به عنوان علائم بیش فعالی در کودکان تشخیص داد.
ویژگی کودکان بیش فعال
رفتار متمرکز بر خود
یکی از علائم بیش فعالی در کودکان، رفتار متمرکز بر خود است. در این نوع رفتار، کودک به نظر میرسد که ناتوان در شناخت نیازها و خواستههای اطرافیان خود است و معمولاً تمامی نیازهای خود را در اولویت قرار میدهد. به همین دلیل، این کودک ممکن است مشکلی در انتظار نوبت خود در هنگام بازی با همسالان خود داشته باشد و فعالیتهای دیگر کودکان را قطع کند تا خود به آنها بپردازد. بنابراین، دو نشانه زیر را میتوان به عنوان نمونههای رفتار متمرکز بر خود کودک در نظر گرفت:
قطع کردن فعالیتهای دیگران
همانطور که در بالا گفته شد، رفتار متمرکز بر خود کودک باعث میشود که کودک در فعالیتها، گفتگوها یا بازیهایی که در آنها عضو نیست، به طور ناگهانی وارد شود و فعالیت دیگران را مختل کند. این رفتار ممکن است باعث اعتراض دیگران شود و با کودک تداخل کند و در نهایت موجب شود که کودک از تعامل با دیگران خودداری کند. بنابراین، این نشانه نیز میتواند بهعنوان یکی از علائم بیش فعالی در کودکان مطرح شود.
مشکل در انتظار نوبت
یکی دیگر از نشانههای بیش فعالی در کودکان این است که کودک مبتلا به این اختلال نمیتواند به درستی نوبت را رعایت کند. زیرا او به دلیل ناتوانی در درک خواستههای اطرافیان، به اهمیت رعایت صف و نوبت در فعالیتهای مختلف توجه نمیکند. به همین دلیل، این کودک در هنگام بازی با دیگر کودکان، معمولاً نوبت را رعایت نمیکند.
عدم رعایت دستورالعملها و عدم پیروی از آنها
کودکان مبتلا به بیش فعالی ممکن است به دلیل عدم تمرکز در انجام وظایف، با مشکلات جدی در اجرای دقیق یک برنامه مواجه شوند. این عدم توانایی باعث بروز اشتباهات در انجام وظایفی میشود که به کودک محول شده است. در نگاه اول، والدین و اطرافیان کودک به این اشتباهات را به دلیل تنبلی و یا کمبود هوش در کودک تلقی میکنند. اما واقعیت این است که وجود اختلال بیش فعالی در کودک منجر به بروز اینگونه مشکلات میشود.
خیال پردازی، یکی از نشانههای بیش فعالی در کودکان
عقیده عمومی این است که کودکان مبتلا به بیش فعالی همیشه پر سر و صدا هستند، اما واقعیت اینگونه نیست. گاهی اوقات این کودکان کم حرف بوده و بیشتر وقت خود را در خیال پردازی سپری میکنند. آنها به نوعی در جایی جز زمان حال زندگی میکنند، در شهر رویاهای خود. از این رو، آنها کمتر درگیری در محیط اطراف خود را تجربه میکنند و به دیگران کمتر توجه میکنند. این کودکان به خاطر پرداختن بیش از حد به خیال پردازی، به فضای واقعی اطرافشان بی تفاوت هستند و اغلب در خود مشغول و خیره میشوند.
مشکل در سازماندهی
مشکل در سازماندهی یکی از نشانههای بیش فعالی در کودکان است. کودکان مبتلا به بیش فعالی ممکن است در پیگیری وظایف و فعالیتها مشکل داشته باشند. این مشکل میتواند در محیط مدرسه مشکلاتی ایجاد کند، زیرا اولویتبندی مشق شب، پروژههای مدرسه و سایر وظایف برای آنها دشوار است.
فراموشی، یکی از نشانههای بیش فعالی در کودکان
یکی از علایم بیش فعالی در کودکان، فراموشی آنها است. این کودکان ممکن است در انجام کارهای روزمره با مشکل فراموشی مواجه شوند. گاهی اوقات تکالیف و مشق شب خود را فراموش میکنند و نهایتاً علایم و نشانهها بهطور کلی میتوانند مرتبط با بیش فعالی و نقص توجه باشند. اما برای تشخیص دقیق و تأیید تشخیص اختلال بیش فعالی/نقص توجه (ADHD) در کودکان، بهتر است با یک متخصص روانشناسی یا پزشک متخصص مشورت کنید. آنها میتوانند ارزیابی و تشخیص دقیقی را انجام دهند و راهنمایی لازم برای مدیریت این اختلال را به شما ارائه کنند.
آشفتگی عاطفی
آشفتگی عاطفی، یکی از نشانههای بیشفعالی در کودکان است. کودکان مبتلا به اختلال بیشفعالی ممکن است دچار مشکل در کنترل احساسات و هیجانات خود شوند و در برخی مواقع بیدلیل به شدت خوشحال یا عصبانی شوند. این نوع رفتارها و عدم کنترل احساسات و هیجانات در کودکان بیشفعال بسیار بیشتر از کودکان معمولی است و این رفتارها در مکانهای مختلف از جمله مدرسه و منزل بهطور مداوم قابل مشاهده است.
نا آرامی یا فیجینگ
فیجینگ یکی دیگر از نشانههای بیشفعالی در کودکان است. کودکانی که این علائم را دارند، اغلب نمیتوانند بهطور طولانی و آرام در جایی بنشینند و ممکن است صندلی خود را بشکنند و تمایل زیادی به بلند شدن، دویدن و تکان خوردن از بقیه کودکان دارند.
انجام بازیها به صورت پرسروصدا، یکی دیگر از نشانههای بیشفعالی در کودکان است. بهدلیل وجود پریشانی در کودکان مبتلا به این اختلال، آنها دشواری بسیاری در انجام بازیها و فعالیتهای آرام و بیسروصدا دارند. به همین دلیل، این کودکان تمایل بیشتری به انجام فعالیتها و بازیها با صدای بلند و نامناسب دارند.
رها کردن کارها ناتمام
کودکان مبتلا به بیشفعالی ممکن است به انجام کارها و وظایف زیادی علاقه نشان دهند. به همین دلیل، قبل از پایان یک کار، ممکن است به کاری دیگر که برایشان جذاب است بپردازند و در واقع ناتوانی و عدم علاقه آنها در بهپایان رساندن وظایف و کارها را نشان میدهد. بهعنوان مثال، آنها ممکن است پروژهها، کارهای خانه یا تکالیف شب را شروع کنند، اما قبل از اتتمام کردن آنها را رها کنند و به کارهای دیگر بپردازند.
دشواری در نظم و انضباط
کودکان بیشفعال معمولاً دشواری در حفظ نظم و انضباط را تجربه میکنند. آنها ممکن است به سختی قوانین را رعایت کنند و در مواجهه با محدودیتها و مقررات، مقاومت نشان دهند. این مشکل میتواند شامل عدم توانایی در پیروی از دستورات و قوانین خانوادگی، انجام وظایف مدرسه، و رعایت مراحل و قوانین بازیها باشد.
دشواری در تمرکز
تمرکز کودکان بیشفعال ممکن است ضعیف باشد و آنها دشواری در تمرکز بر یک وظیفه خاص را تجربه کنند. آنها ممکن است به سرعت حواسشان پرت شود و به وظایف و فعالیتهای دیگر منتقل شوند. عدم توانایی در حفظ تمرکز در مدرسه و درس خواندن، میتواند یکی از نتایج بیشفعالی در کودکان باشد.
مشکلات در رفتار اجتماعی
کودکان بیشفعال ممکن است دچار مشکلات در رفتار اجتماعی شوند. آنها ممکن است بیش از حد زودرنج، بیاحترامی نسبت به دیگران، خشونت و نافرمانی نشان دهند. این مشکلات رفتاری میتواند به مشکلات در روابط دوستانه، مشکلات در مدرسه و مشکلات خانوادگی منجر شود.
عدم توانایی در صبر
کودکان بیشفعال ممکن است دارای عدم توانایی در صبر باشند. آنها ممکن است نتوانند منتظر کردن در صف، تحمل انتظار برای چیزی که میخواهند، و یا تحمل تاخیر در رسیدن به هدف را تجربه کنند. این نقص در صبر میتواند به عدم توانایی در کنترل نیازها و خواستههای فوری کودکان بیشفعال منجر شود.
عدم توانایی در مدیریت وقت
کودکان بیشفعال ممکن است دشواری در مدیریت وقت و برنامهریزی داشته باشند. آنها ممکن است مشکل داشته باشند در تعیین اولویتها، تمرکز بر وظایف مهم، و تمام کردن وظایف در زمان مشخص شده.
مقالات مفید دیگر :
مراقبت و نگهداری از کودک بیش فعال
اولین دیدگاه را ثبت کنید