عفونت بند ناف

عفونت بند ناف

عفونت بند ناف، یکی از عفونت‌های شایع دوران نوزادی و از مسائلی است که در صورت عدم توجه به آن، می‌تواند مشکلاتی را برای نوزاد به وجود آورد. در دوران جنینی، بند ناف رابط بین مادر و جنین در رحم است. پس از تولد بند ناف بریده و توسط گیره‌ای بسته می‌شود. در اکثر نوزادان، بند ناف خشک شده و در هفته‌های اولیه‌ی زندگی می‌افتد که در بعضی موارد، والدین شاهد عفونت آن استند. تورم، التهاب، سرخی و یا لکه‌ می‌تواند از عوارض عفونت بند ناف باشد. این ترشحات ممکن است، تغییر رنگ داده و بوی بدی ایجاد کند.

عفونت بند ناف، یکی از عفونت‌های شایع دوران نوزادی و از مسائلی است که در صورت عدم توجه به آن، می‌تواند مشکلاتی را برای نوزاد به وجود آورد. در دوران جنینی، بند ناف رابط بین مادر و جنین در رحم است. پس از تولد بند ناف بریده و توسط گیره‌ای بسته می‌شود. در اکثر نوزادان، بند ناف خشک شده و در هفته‌های اولیه‌ی زندگی می‌افتد که در بعضی موارد، والدین شاهد عفونت آن استند. تورم، التهاب، سرخی و یا لکه‌ می‌تواند از عوارض عفونت بند ناف باشد. این ترشحات ممکن است، تغییر رنگ داده و بوی بدی ایجاد کند.

مراحل افتادن بند ناف نوزاد

بند ناف در ابتدا زرد رنگ است که به تدریج قهوه ای و سیاه می‌شود. زمان افتادن بند ناف در نوزادان ۷ تا ۹ روز است و گاهاً تا یکماه به طول می‌انجامد. این جدا شدن باعث ایجاد زخم کوچکی می‌شود که آن هم بعد از چند روز برطرف خواهد شد. هنگامی‌ که ریشهٔ بند ناف جدا می‌شود، ممکن است مقدار کمی‌ خون در پوشک نوزاد مشاهده کنید که امری طبیعی است.

نوزادان ممکن است دچار یکی از مسائل مربوط به بند ناف شوند :

• عفونت بند ناف نوزاد

• دیر جدا شدن بند ناف نوزاد

گاهی با جدا شدن ریشهٔ بند ناف مقداری مایع شفاف یا زرد رنگ از محل آن بیرون می‌آید یا مقداری گوشت مرده نیز ممکن است در محل آن باقی بماند که خوبه‌خود برطرف می‌شود. گاهی نیز ممکن است نیاز داشته باشد تا توسط پزشک نوزاد تان از بین برود. به‌طورکلی این اتفاق مهمی نیست و جراحی توسط پزشک در این قسمت کاملاً بدون درد است.

علت دیر افتادن بند ناف نوزاد

اگر بند ناف نوزاد تا یک ماه بعد از تولد نیفتاد ممکن است به این دلائل باشد:

• نوزاد دچار بیماری‌های نقص ایمنی باشد

• ناف نوزاد عفونت کرده باشد

که هر دو این موارد توسط پزشک متخصص باید تشخیص داده و درمان شود.

علائم عفونت بند ناف نوزاد بعد از افتادن آن

بند ناف کوتاه شده خود به خود از خون خالی می‌شود. و رفته رفته طی سخت، خشک و سیاه می‌شود. بند ناف در این حالت محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها است. باکتری‌های موجود در بند ناف منجر به عفونت ناف می‌شود که در ۲ تا ۳ روزگی نوزاد اتفاق می‌افتد. عفونت بند ناف نوزاد یکی از بیماری‌های بند ناف در دوران نوزادی است. اگر زود متوجه عفونت نشوید و به موقع درمان نشود عفونت وارد خون نوزاد میشود. عفونت ناف در برخی موارد سبب بستری شدن نوزاد در بیمارستان میشود. در صورت به وجود آمدن علائم زیر مخصوصا اگر همراه با بی‌حالی و تب باشد، احتمال عفونت شدید بند ناف وجود دارد.

علائم عفونت بند ناف نوزاد

• تورم و سفت شدن دور ناف نوزاد

• قرمزی اطراف ناف نوزاد
  

• ترشحات ناف نوزاد بعد از افتادن بند ناف

• بوی بد گرفتن بند ناف نوزاد
  

• دیر افتادن بند ناف ( یعنی اگر بند ناف تا روز ۱۵ ام نیفتاده باشد )

 علل چرک کردن بند ناف نوزاد

خانواده‌ها باید مسائل بهداشتی را در مراقبت از ناف نوزاد رعایت کنند. ناف را دستکاری نکنند و پس از استحمام نوزاد ، ناف او را خشک و تمیز کنند. همچنین باورهای غلطی در برخی خانواده‌ها مبنی بر خمیر گرفتن بندناف و مالیدن بندناف با بعضی از روغن‌ها وجود دارد که موجب عفونت در بندناف نوزاد می‌شود. برخی باورهای نادرست موجب شده که خانواده‌ها بر روی ناف نوزادان خمیر، الکل یا روغن قرار دهند که این روشها برای سلامت نوزاد خطرناک است و نه تنها تاثیری در بهبود و زودتر افتادن بند ناف ندارد، بلکه در مواردی نوزاد را با مشکل مواجه می‌کند.در صورت بریدن بند ناف به طور غیر بهداشتی یا با آلودگی ، باعث عفونت ناف در نوزادان می‌شود. بازی با بند ناف مهم‌ترین عامل بروز عفونت ناف نوزاد است. شایع ترین علت عفونت ناف نوزاد، دست‌های آلوده مراقبین است.

چه نوزادانی بیشتر در معرض عفونت ناف هستند؟

• نوزادی در شرایط غیر بهداشتی متولد شده باشد.

• نوزادانی که کمتر از ۲٫۵ کیلوگرم وزن دارند

• نوزادانی که لوله نافی دارند

• نوزادانی که با کیسه آب پاره به دنیا آمده اند.

عوارض عدم درمان به موقع عفونت بند ناف نوزاد

در صورتی که عفونت ناف به موقع درمان نشود عفونت به خون کودک راه پیدا می‌کند. نشانه‌های عفونت خون کودک نیز بیقراری و عدم شیر خوردن و بی حالی، نفخ شدید شکم است. در موارد شدیدتر عفونت از خون به استخوان، مفاصل و پرده‌های اطراف مغز و نخاع می‌رود. در این شرایط نوزاد دچار عفونت در سایر دستگاههای بدن می‌شود. تشخیص به موقع اهمیت زیادی دارد. زمانی که تورم و قرمزی در بندناف نوزاد مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

درمان عفونت بند ناف نوزاد

برای درمان موضعی و ضدعفونی، نوزاد باید بستری و تزریق آنتی‌بیوتیک صورت بگیرد تا نشانه‌های عفونت بهتر شود. تجویز روتین داروی آنتی سپتیک مانند الکل نه تنها نقشی در پیشگیری از عفونت ندارد، بلکه افتادن بند ناف را ممکن است به تاخیر اندازد. استفاده روتین و مکرر از بتادین بر روی پوست نوزاد، به دلیل توانایی بالای جذب پوست نوزاد و وجود ید در بتادین، خطر ابتلا به کم کاری گذرای تیروئید را ایجاد می‌کند.

علت عفونت بند ناف

از مهم‌ترین عوامل در بروز عفونت، بازی با بند ناف است. همین طور باورهای غلط بعضی خانواده‌ها در باره‌‌ی خمیر گرفتن بند ناف و روغن مالیدن بعضی نقاط از بند ناف می‌تواند از دلایل این عفونت در نوزاد شود. اگر سرخی و تورم در نوزاد تان دیدید، خیلی زود با داکتر در میان بگذارید. این نوع از عفونت در نوزادان، اهمیت زیادی دارد و علاوه بر درمان‌های موضعی و ضدعفونی، نوزاد باید بستری شود و آنتی‌بیوتیک به او تزریق شود تا علائم عفونت بهتر شود.

علائم عفونت بند ناف

مهم‌ترین علامت در نوزادان، سرخی و تورم در اطراف بند ناف است. اگر تشخیص و درمان این عفونت به موقع و در زمان مناسب انجام نشود، عفونت وارد خون می شود. عفونت بند ناف، یکی از عفونت‌های شایع دوران نوزادی است. ترشحات زرد رنگ و التهاب بند ناف، از علائم دیگر این عفونت است. به صورت کلی، هر یک از علائم زیر را مشاهده کردید، به نزد داکتر بروید.

۱- تب یا بدحالی نوزاد.

۲- ورم و سرخی ناف و اطرافش.

۳- خون‌ریزی از بند ناف.

۴- دیر افتادن بند ناف (مثلا اگر بند ناف تا دو هفته پس از تولد نوزاد نیافتاده باشد).

۵- استشمام بوی بد از بند ناف.

۶- وجود چرک در محل بند ناف، حتا بعد از پاک کردنش.

۷- ترشح با بوی بد و نامطبوع.

نکات مهم در مراقبت از بند ناف

پیش از دست زدن به بند ناف، دستان ‌تان را حتما بشویید تا از عفونت بند ناف جلوگیری کنید.

تا جایی ممکن از تر شدن بند ناف جلوگیری کنید. برای تمیز کردن کودک، از دستمال مرطوب مخصوص استفاده کنید و تا وقتی که بند ناف بیفتد، سعی کنید اطراف بند ناف با این دستمال برخورد نکند.

اگر بند ناف خیس شد، می‌توانید با دستمال تمیز و نرم به آهستگی بند ناف را خشک کنید. اگر نوزاد برهنه در مقابل سینه و تماس با پوست قرا بگیرد، در معرض باکتری‌های طبیعی پوست قرار خواهد گرفت و احتمال عفونت در این نوزاد، کم می‌شود. شما با تغذیه‌ی نوزاد خود از طریق شیر مادر، آنتی بادی‌های مفید را به نوزاد منتقل می‌کند و این کار موجب تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد می‌شود.

مدت زمان بهبود

هنگامی که عفونت خیلی زود تشخیص داده شود، نوزاد در زمان دو هفته کاملا بهبود پیدا می‌کند؛ اما همچنان برای دریافت آنتی بیوتیک وریدی، باید بستری شود. ممکن است که نوزاد را برای تخلیه‌ی عفونت جراحی کنند که در این صورت، پانسمان و گاز استریل روی آن می‌گذارند تا عفونت را تخلیه کنند.

درمان خانگی عفونت ناف نوزاد بعد از افتادن بند

برای درمان عفونت باکتری شکمی می‌توانید از آب نمک گرم استفاده کنید. گرمای آب باعث افزایش جریان خون به ناحیه‌ی آلوده می‌شود. از طرف دیگر، نمک موجب جذب رطوبت داخل ناحیه‌ی شکم شده و به بهتر شدن آن کمک می‌کند. همچنین این ماده، یک ضدعفونی کننده‌ی مؤثر است.

روش‌های پیش‌گیری

اصلی‌ترین روش برای جلوگیری از این عفونت، رعایت بهداشت است. به علت این که بند ناف باز است؛ در صورت تماس با مواد خارجی، عفونت در آن به وجود می‌آید. والدین کودک در هنگام عوض کردن پمپر، باید توجه داشته باشند که قسمت بند ناف از پمپر بیرون باشد. فشار آمدن به بند ناف و آزاد نبودن آن، می‌تواند موجب جمع شدن میکروب و ایجاد عفونت شود. از مهم‌ترین راه‌کارهای پیش‌گیری از عفونت بند ناف، می‌توان موارد زیر را نام برد.

۱- والدین برای عوض کردن  پمپر نوزاد، دست‌های شان را حتما بشویند.

بر اساس باورهای قدیمی، بند ناف را خمیر نگیرید و آن را روغن مالی نکنید.

۲- به نوزاد لباس آزاد بپوشانید تا بند ناف آن‌ها به شکم نچسبد.

۳- برای زودتر افتادن بند ناف از زدن الکل، پماد یا بتادین خودداری کنید.