پیشگیری و درمان بیش فعالی
علائم بیش فعالی
در مقالات گذشته درباره علائم بیش فعالی کاملا توضیح داده ایم که در انتها لینک آن را برای شما قرار خواهیم داد. اما در این مقاله به طور خلاصه باز توضیح خواهیم داد.
علائم بیش‌فعالی در دوران نوزادی:
- نوزاد اغلب در حال گریه است.
- سخت‌تر به آرامش می‌رسد.
- خواب کم.
- در زمان‌های مختلف، اشتها و میزان خوراکش متفاوت است. گاهی پراشتها و گاهی اصلاً غذا نمی‌خورد.
علائم بیش‌فعالی در سن ۲ تا ۵ سالگی:
- حوصله کمی دارد و به بازی‌های فکری مانند پازل علاقه نشان نمی‌دهد.
- توانایی انجام کارهای مختلف را ندارد.
- نظم در انجام کارهای شخصی مشاهده نمی‌شود.
- به کارهای خطرناک دست می‌زند و احتیاط را رعایت نمی‌کند.
علائم بیش‌فعالی در دوره پیش‌دبستان:
- کودک در این مقطع سنی به شدت بی‌قرار است و نمی‌تواند در جایی آرام بماند؛ حتی توانایی آرام‌نشستن بر روی صندلی به مدت ۲۰ دقیقه را ندارد.
- کنجکاوی زیادی در زمینه‌های مختلف نشان می‌دهد.
- بداخلاقی و بیقلقی می‌کند.
- با تاخیر در گفتار مواجه است.
- در کارهای ظریف مانند بستن بند کفش و دکمه لباس با مشکل مواجه است.
علائم بیش‌فعالی در دوران دبستان:
- به طور مکرر رفتارهای مضحک و عجیب از خود نشان می‌دهد.
- به آزار همکلاسی‌ها می‌پردازد.
- سریع به محرک‌های محیطی واکنش نشان می‌دهد.
- رفتار خشن و پرخاشگری دیده می‌شود.
- نسبت به دستورات معلم بی‌توجهی می‌کند.
- توانایی تمرکز مداوم را ندارد.
- حواسش به اطراف جلب می‌شود.
- اشیاء خود را در مکان‌های مختلف قرار می‌دهد.
- صبر کمی نسبت به درخواست‌های خود دارد.
- هیجانات پایداری ندارد و خشم در رفتارش مشاهده می‌شود.
- به طور زیاد تکان می‌خورد.
- فعالیت زیادی دارد.
- نمی‌تواند دستورات معلم را به درستی انجام دهد.
- حرکت و جنب و جوش زیادی دارد.
- تغییرات زیادی در خلق و خویش مشاهده می‌شود.
- در انجام تکالیف مدرسه، نظم و دقت کافی را ندارد.
- بیشدر درک فضایی دچار ضعف است.
پیشگیری از بیش فعالی
برخی روش‌ها و استراتژی‌هایی که می‌توانید برای پیشگیری از بیش‌فعالی در کودکان انجام دهید عبارتند از:
ارائه یک محیط آرام و سازنده: سعی کنید محیط زندگی کودک شامل خانه، مهدکودک یا مدرسه، بازی‌ها و فضای آموزشی آرام و سازنده باشد. برنامه‌ریزی کنید تا فرصت‌هایی برای استراحت و آرامش فراهم کنید.
تامین فعالیت‌های بدنی
فعالیت‌های بدنی منظم و مناسب برای کودکان می‌تواند به کنترل انرژی زائده‌شان کمک کند. تشویق کودک به ورزش، بازی‌های فیزیکی و فعالیت‌های خارج از منزل می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا انرژی خود را تخلیه کنند.
برنامه‌ریزی و سازماندهی
ایجاد برنامه روزانه و ساختار برای کودکان می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا درک بهتری از ترتیب و نظم داشته باشند. ایجاد زمان‌های مشخص برای خواب، وعده‌های غذایی، تمرینات و تکالیف مدرسه می‌تواند به کودک احساس ثبات و امنیت بدهد.
آموزش مهارت‌های مدیریت احساسات
به کودکان یاد بدهید چگونه احساسات خود را شناسایی کنند و به طور سالم و مؤثر با آن‌ها برخورد کنند. آموزش مهارت‌های مدیریت استرس و آرامش مانند تمرکز روی تنفس، تمرینات آرامشی و بازی‌های آرامش‌بخش می‌تواند مفید باشد.
ارائه سازماندهی و راهنمایی
به کودکان کمک کنید تا مهارت‌های سازماندهی و مدیریت زمان را یاد بگیرند. استفاده از برنامه‌های تحصیلی و تکالیف بازی‌ها، استفاده از تقویم و لیست وظایف، و یادآوری به ترتیب و نظم می‌تواند به آن‌ها در آرامش و کنترل بیش‌فعالی کمک کند.
محدود کردن مدت زمان مصرف شده در صفحه‌های الکترونیکی: صرف زمان طولانی در استفاده از تلویزیون، تبلت و گوشی‌های هوشمند می‌تواند بیش‌فعالی را تشدید کند.
ارائه فعالیت‌های آموزشی و خلاقانه
فعالیت‌هایی مانند نقاشی، ساخت و ساز، بازی با پازل و ساختن مدل‌ها می‌تواند به کودکان کمک کند تا انرژی خود را به صورت مثبت به کار برده و تمرکز خود را افزایش دهند.
تعامل و ارتباط مؤثر
به کودکان فرصت‌های کافی برای بیان احساسات و نیازهایشان را بدهید. گاهی اوقات بیش‌فعالی ناشی از نیازهای ناگفته یا نیاز به توجه می‌باشد. با گوش دادن به کودک و برقراری ارتباط مؤثر، می‌توانید به او کمک کنید احساسات خود را مدیریت کند و بیش‌فعالی را کاهش دهد.
رژیم غذایی سالم
مراقبت از رژیم غذایی سالم برای کودکان می‌تواند تأثیر قابل توجهی در کنترل بیش‌فعالی داشته باشد. مصرف مواد غذایی سالم و متوازن که شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و منابع پروتئینی با کیفیت است، می‌تواند به کودکان کمک کند تا انرژی‌های خود را بهینه استفاده کنند.
مشاوره حرفه‌ای
در صورتی که بیش‌فعالی کودک نگرانی‌های شما را افزایش داده و تأثیر منفی بر زندگی‌اش دارد، بهتر است با مشاوره حرفه‌ای مانند روانشناس یا متخصص رفتاری مشورت کنید. این افراد می‌توانند شما را در تشخیص و مدیریت بیش‌فعالی در کودکان یاری کنند.
مهم است به خاطر داشته باشید که هر کودک منحصر به فرد است و روش‌های موثر برای هر فرد ممکن است متفاوت باشد. در صورتی که با مشکل بیش‌فعالی کودک خود مواجه هستید، مراجعه به متخصصان مربوطه می‌تواند به شما در انتخاب روش‌ها و استراتژی‌های مناسب کمک کند.
درمان بیش فعالی بدون دارو
درمان بیش‌فعالی کودکان بدون استفاده از داروها می‌تواند شامل روش‌ها و تکنیک‌هایی باشد که بهبود رفتار و کنترل بیش‌فعالی را تسهیل می‌کنند. در زیر تعدادی از این روش‌ها را بررسی خواهیم کرد:
آموزش مهارت‌های مدیریت رفتار
به کودکان آموزش دهید که چگونه رفتارهای خود را کنترل کنند و به طور مؤثر با چالش‌ها و موقعیت‌های مختلف برخورد کنند. این شامل تمرین مهارت‌های مثل تمرکز توجه، خودکنترل، حل مسئله، مدیریت خشم و مهارت‌های ارتباطی است.
ایجاد روال و ساختار
برنامه‌ریزی روزانه و ساختاردهی منظم برای کودکان می‌تواند به آن‌ها در کاهش بیش‌فعالی کمک کند. تعیین زمان‌های خواب، وعده‌های غذایی، تمرینات و فعالیت‌های آموزشی به کودکان احساس ثبات و امنیت می‌دهد.
محدود کردن محیط تحریک‌زا
کاهش محیط‌های تحریک‌زا می‌تواند به کنترل بیش‌فعالی کودک کمک کند. اجتناب از صداها و نورهای شدید، سازماندهی فضای زندگی و آموزشی به طوری که از حوادث و تحریک‌ها کاسته شود، می‌تواند مفید باشد.
تحریک‌های انتخابی
به کودکان فعالیت‌هایی را که به طور خاص تمرکز و توجه را افزایش می‌دهند، معرفی کنید. مثلاً فعالیت‌های خلاقانه، ساخت و ساز، پازل و بازی‌های مهارتی می‌توانند به کودکان کمک کنند تا انرژی خود را به صورت سازنده به کار بگیرند.
تمرین مهارت‌های آرامش و تمرکز
به کودکان یاد بدهید چگونه به آرامش برسند و تمرکز خود را افزایش دهند. تمرین‌های آرامش مانند تمرکز بر تنفس، تکنیک‌های آرامشی، یوگا و مدیتیشن می‌توانند مفید باشند.
تحفیز و تشویق
استفاده از سیستم پاداش و تشویق به کودکان می‌تواند رفتارهای مثبت را تقویت کند. این ممکن است شامدرمان بیش‌فعالی کودکان بدون استفاده از داروها می‌تواند شامل روش‌ها و تکنیک‌هایی باشد که بهبود رفتار و کنترل بیش‌فعالی را تسهیل می‌کنند. در زیر تعدادی از این روش‌ها را بررسی خواهیم کرد:
آموزش مهارت‌های مدیریت رفتار
به کودکان آموزش دهید که چگونه رفتارهای خود را کنترل کنند و به طور مؤثر با چالش‌ها و موقعیت‌های مختلف برخورد کنند. این شامل تمرین مهارت‌های مانند تمرکز توجه، خودکنترل، حل مسئله، مدیریت خشم و مهارت‌های ارتباطی است.
درمان بیش فعالی با دارو
درمان با دارو برای بیش‌فعالی معمولاً توسط پزشکان تخصصی در حوزه روانپزشکی تجویز می‌شود. یکی از روش‌های معمول استفاده از داروهای محرک سیستم عصبی مرکزی (مانند استیمولانت‌ها) است که به کاهش نشانه‌های بیش‌فعالی کمک می‌کند. این داروها معمولاً باعث افزایش سطح نوروترانسمیترها (مانند دوپامین) در مغز می‌شوند که باعث تقویت توجه، کاهش بیش‌فعالی و بهبود کنترل رفتار می‌شود.
نوع و دوز دقیق دارو برای هر فرد بستگی به ویژگی‌های شخصیتی و عوارض جانبی ممکن است داشته باشد. بنابراین، بهترین راهنمایی درباره نوع دارو و دوز مناسب برای بیش‌فعالی، مشاوره و مراجعه به یک پزشک متخصص در زمینه روانپزشکی است. پزشک مورد نظر شما با توجه به تشخیص و شرایط شما یا فردی که نیاز به درمان دارد، می‌تواند به شما نوع دارو و دوز مناسب را تجویز کند و پیگیری لازم را انجام دهد.
مهم است که هیچگونه دارویی را بدون مشاوره و تجویز پزشک تنظیم یا مصرف نکنید. همچنین، پزشک ممکن است سایر روش‌های درمانی مانند مشاوره رفتاری یا روش‌های غیردارویی دیگر را به شما معرفی کند که ممکن است همراه با درمان دارویی بیش‌فعالی مفید باشند.
مقالات دیگر:
مراقبت و نگهداری کودک بیش فعال
چگونه با کودک بیش فعال رفتار کنیم
اولین دیدگاه را ثبت کنید