کم خونی در کودکان
کم خونی در کودکان
کم خونی کودکان، یک بیماری است که در آن تعداد گلبول‌های قرمز خون در بدن کودک کاهش می‌یابد. خون، مایع حیاتی و اصلی بدن است که توسط میلیون‌ها گلبول قرمز تشکیل می‌شود. هر گلبول قرمز در بدن دارای چهار جایگاه برای هموگلوبین است.
ساختار هموگلوبین نشان می‌دهد که در آن اتم‌های آهن وجود دارند. اگر تعداد عناصر آهن در هموگلوبین خون کودک کمتر از حالت عادی باشد، به آن کم خونی از نوع فقر آهن می‌گویند. کم خونی در کلیت، یک بیماری است که می‌تواند افراد را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد و در سال‌های اخیر، بیشتر کودکان نیز با آن مواجه شده‌اند.
فقر آهن، یکی از شایع‌ترین انواع کم خونی در کودکان است. این بیماری می‌تواند در سطوح مختلفی رخ دهد، از کمبود آهن سطحی و خفیف تا کم خونی فقر آهن جدی و حاد. در هر صورت، اگر این بیماری به‌صورت درمان نشده، می‌تواند رشد و نمو کودک را تحت تأثیر قرار دهد.
اتم‌های آهن در خون، فرایند انتقال اکسیژن از ریه‌ها به سایر اندام‌ها و سلول‌های بدن را تسهیل می‌کنند و باعث می‌شوند سلول‌ها به‌راحتی اکسیژن مورد نیاز خود را دریافت کنند. بنابراین، حضور کافی از این عناصر در بدن، برای سلامتی یک بدن سالم، به‌ویژه در کودکان در دوران رشد، ضروری است.
مقدار آهن مورد نیاز کودکان چقدر است ؟
- کودکان در دوران ۷ تا ۱۲ ماه: نیاز به حدود ۱۱ میلی‌گرم آهن در روز دارند.
- کودکان در دوران ۱۲ تا ۳۶ ماه: نیاز به حدود ۷ میلی‌گرم آهن در روز دارند.
- کودکان ۴ تا ۸ سال: نیاز به حدود ۱۰ میلی‌گرم آهن در روز دارند.
- دختران ۹ تا ۱۳ سال: نیاز به حدود ۸ میلی‌گرم آهن در روز دارند.
- پسران ۹ تا ۱۳ سال: نیاز به حدود ۱۱ میلی‌گرم آهن در روز دارند.
- دختران ۱۴ تا ۱۸ سال: نیاز به حدود ۱۵ میلی‌گرم آهن در روز دارند.
- پسران ۱۴ تا ۱۸ سال: نیاز به حدود ۱۱ میلی‌گرم آهن در روز دارند.
دلیل اینکه دختران جوان به مقدار بیشتری آهن نسبت به پسران هم سن خود نیاز دارند، این است که در دوران نوجوانی وقتی دختران قاعدگی را تجربه می‌کنند، هر ماه مقدار زیادی خون و آهن از دست می‌دهند. بنابراین، برای جبران این از دست رفته، نیاز به مقدار بیشتری آهن نسبت به پسران دارند.
علایٔم کم خونی در کودکان
نشانه‌ها و علامت‌های کم خونی در کودکان عبارتند از:
- ضعف و کاهش سطح انرژی: کودک ممکن است احساس خستگی و ضعف زیادی کند و فعالیت‌های روزانه‌اش را با مشکل انجام دهد.
- تغییرات در پوست: پوست کودک ممکن است رنگ پریده، زرد یا بی‌حال به نظر برسد. این امر به دلیل کاهش تولید سلول‌های قرمز خون و اکسیژن کم در بدن است.
- سرماخوردگی متکرر: کودک کم خونی ممکن است به طور متکرر به بیماری‌ها و عفونت‌ها، مانند سرماخوردگی، حساسیت و عفونت‌های تنفسی مبتلا شود.
- احساس سرمای زیاد در دست‌ها و پاها: به دلیل کمبود آهن، جریان خون به نواحی انتهایی بدن کاهش می‌یابد و کودک ممکن است احساس سرمای بیش از حد در دست‌ها و پاها داشته باشد.
- کاهش رشد: کمبود آهن می‌تواند روند رشد کودک را کند کند و باعث کمتر شدن افزایش وزن و قد طبیعی شود.
- کاهش اشتها و تغییرات در رژیم غذایی: کودک ممکن است اشتهای کمتری داشته باشد و از غذاهایی که غنی از آهن هستند، کمتر استفاده کند.
- تنفس سریع: در برخی موارد، کودک ممکن است تنفس سریع‌تر و غیرطبیعی داشته باشد.
- نفس تنگی: در موارد شدید کم خونی، کودک ممکن است دچار نفس تنگی و دشواری در تنفس شود.
- میل غیرطبیعی به خوردن مواد غیرخوراکی: برخی از کودکان با کم خونی ممکن است به طور غیرطبیعی میل زیادی به خوردن موادی مانند یخ، خاک، رنگ یا نشاسته داشته باشند. این حالت به عنوان پیلوری (pica) شناخته می‌شود و ممکن است برای جبران کمبود آهن در بدن رخ دهد.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم در کودک، مهم است با پزشک مراجعه کرده و تشخیص صحیح و درمان مناسب را دریافت کنید.
میوه و غذای دارای آهن
برای کم خونی کودکان، مواد غذایی و میوه‌های زیر می‌توانند مفید باشند:
مواد غذایی:
- گوشت و فراورده‌های گوشتی: گوشت قرمز، مرغ، ماهی و محصولات لبنی که منابع خوبی از آهن هستند.
- کره بادام زمینی: کره بادام زمینی حاوی مقدار زیادی آهن است و می‌تواند بهبود کم خونی کودکان را تسریع کند.
- تخم مرغ: تخم مرغ نیز منبع خوبی از آهن است و می‌تواند به افزایش سطح آهن در بدن کودک کمک کند.
- حبوبات: مانند عدس و لوبیا که حاوی آهن و فیبر غذایی هستند، می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با کم خونی کودک کمک کنند.
- مغزها: مغزهای مانند بادام، گردو و فندق حاوی آهن، پروتئین، ویتامین E و اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که در بهبود کم خونی کودکان موثر هستند.
میوه‌ها:
- ماهی: ماهی‌های چرب مانند ماهی سردآبی، ماهی قزل‌آلا و ماهی تون معدن آهن و اسیدهای چرب امگا-۳ را در اختیار کودک قرار می‌دهند.
- کشمش: کشمش حاوی آهن، پتاسیم و فیبر است و می‌تواند بهبود کم خونی کودک را تسریع کند.
- برگه زردآلو: برگه زردآلو حاوی آهن و ویتامین C است که کمک به جذب آهن در بدن می‌کند و بهبود کم خونی کودکان را تسریع می‌کند.
- هندوانه: هندوانه غنی از آب است و حاوی مقدار قابل توجهی آهن است که می‌تواند در بهبود کم خونی کودکان مفید باشد.
- گیلاس: گیلاس حاوی آهن، پتاسیم و ویتامین C است و می‌تواند بهبود کم خونی کودکان را تسریع کند.
مهم است که در تغذیه کودکان، تنوع غذایی را رعایت کرده و آن‌ها را به مصرف مواد غذایی مختلف تشویق کنید. همچنین، قبل از اعمال تغییرات در رژیم غذایی کودک، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
برای پیشگیری از کم خونی در کودکان، می‌توانید راهکارهای زیر را رعایت کنید:
- مشاوره پزشک: از همان ابتدا با پزشک متخصص کم خونی کودکان مشورت کنید تا بهترین راهکارهای پیشگیری را برای کودکتان تعیین کنید.
- مصرف مکمل آهن: در صورت توصیه پزشک، ممکن است برای کودکتان مکمل آهن مانند قطره آهن یا قرص‌های ویتامینی حاوی آهن تجویز شود.
- شیر خشک غنی از آهن: به نوزادان خود شیر خشکی که آهن غنی شده است بدهید تا نیاز آهن کودک را برآورده کنند و از کم خونی جلوگیری شود.
- مصرف غذاهای غنی از آهن: سعی کنید در رژیم غذایی کودکتان از غذاهایی که حاوی مقدار زیادی آهن هستند یا سبزیجات غنی از آهن استفاده کنید.
- مقدار مصرف شیر درست: زیاده‌روی در مصرف شیر برای کودکان بین یک تا پنج سال ممنوع است. مقدار شیر مصرفی روزانه کودک را در حداکثر ۷۱۰ میلی‌لیتر محدود کنید.
- استفاده از شیر گاو و بز: استفاده از شیر گاو و بز برای کودکان تا یک سالگی ممنوع است.
- مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین C: غذاها و موادی که حاوی ویتامین C هستند مانند پرتقال، طالبی، توت فرنگی، فلفل دلمه‌ای و گوجه‌فرنگی، می‌توانند به جذب آهن در بدن کودک کمک کنند.
در نهایت، توصیه می‌شود قبل از اعمال تغییرات در رژیم غذایی کودکتان، با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا بهترین راهکارهای پیشگیری را برای مورد خاص کودکتان در نظر بگیرید.
مطالب مفید :
اولین دیدگاه را ثبت کنید